Lawenda i jej właściwości lecznicze spowodowały, że roślina ta stała się znana niemal na całym świecie. Swoją sławę zdobyła, dzięki uprawie prowadzonej na dużą skalę na terenach Francji i Chorwacji , gdzie sezonowo możemy podziwiać rozpostarte po horyzont fioletowa pola. Kwiaty lawendy charakteryzują się nie tylko pięknym zapachem, ale także znanymi już od wieków właściwościami prozdrowotnymi. W artykule znajdziesz informacje jak cenną rośliną jest lawenda, a także jak wygląda jej praktyczne zastosowanie.
Lawenda - właściwości i działanie
Lawenda wywodzi się od łacińskiego słowa „lavandula”, które oznacza „kąpiel”. Prawdopodobnie już w starożytności, w rejonach basenu morza śródziemnego, stosowano ją jako odświeżający dodatek do kąpieli.
Lawenda to zielony krzew, która kwitnie między czerwcem, a wrześniem na charakterystyczny fioletowy kolor, jednak wyróżnia się również gatunki o białym lub różowym zabarwieniu. Roślina ta jest również powszechnie uprawiana w Polsce w formie krzewów ozdobnych.
Lawenda swoje cenne właściwości zawdzięcza kwiatom, które są uznawane za surowiec wykorzystywany w fitoterapii. Zbiory lawendy odbywają się w stadium pąka, przed pełnym rozwinięciem kwiatostanu. To właśnie z tych kwiatów pozyskiwany jest olejek lawendowy, który jest jednym z najczęściej wykorzystywanych olejków eterycznych na całym świecie. Bogactwo składników w nim zawartych sprawia, że jest niezwykle cennym surowcem. Znajdziemy w nim:
- octan linalolu,
- 1-linalol,
- garbniki,
- kwas rozmarynowy,
- składniki mineralne,
- kumaryny,
- fitosterole,
- barwniki,
- polifenole.
To właśnie te substancje decydują o leczniczych właściwościach lawendy. Badania naukowe potwierdzają, że olejek lawendowy ma właściwości immunomodelujące, przeciwdrobnoustrojowe, a także antyoksydacyjne. Dodatkowo jest stosowany w kosmetyce, a także w preparatach, które odstraszają komary i mole.
Lawenda – zastosowanie
Kwiaty lawendy możemy spotkać pod postacią naparów, ekstraktów, olejków, nalewek czy przypraw, co czyni je bardzo wszechstronnym surowcem.
Lawenda i jej zastosowanie:
- Wspomaga trawienie – lawenda w postaci przypraw lub naparu działa pobudzająco na wydzielanie soków żołądkowych, a także żółci, co powoduje poprawę apetytu, stymuluje ruchy perystaltyczne i przyspiesza trawienie. Dodatkowo łagodzi kolki i wzdęcia, dzięki temu lawenda znalazła zastosowanie w łagodzeniu zaparć i dolegliwości związanych z niestrawnością. Wpływa rozluźniająco na mięśnie gładkie, dlatego może być stosowana podczas bólu brzucha lub skurczów menstruacyjnych.
- Aromatoterapia – lawenda dzięki swym właściwościom znalazła zastosowanie również w aromaterapii. To jedna z metod terapii, podczas której wykorzystywane są olejki eteryczne, które pozyskuje się poprzez proces destylacji. W zależności od oczekiwanych efektów, olejek wprowadza się do organizmu poprzez drogi oddechowe (wdychanie lub inhalację) lub poprzez skórę (masaże, kompresy, kąpiele). Wato wspomnieć, że olejek z lawendy jest nielicznym z olejków, które można aplikować bezpośrednio na skórę.
- Działanie antyseptyczne i przeciwzapalne – okłady z dodatkiem olejku lawendowego działają antyseptycznie, przyspieszają proces gojenia się ran, pomagają na oparzenia i ukąszenia owadów.
- Odstrasza komary, mole i kleszcze – mocny zapach olejku lawendowego z powodzeniem odstrasza insekty, a niektóre zawarte w jego składzie substancje nie są tolerowane przez kleszcze: octan linalolu, linalol i ocymen. Natomiast warto pamiętać, że zapach lawendy przyciąga pszczoły.
- Kosmetyka – zastosowanie lawendy w kosmetyce jest powszechne. Znajdziemy ją w ogromnej liczbie preparatów pielęgnacyjnych. Dodatek lawendy do kremów sprawia, że skóra staje się promienna i rozświetlona, dzięki działaniu przeciwutleniającemu. Dodatek lawendy do kąpieli powoduje, że skóra staje się miękka, a my zrelaksowani. Stosowanie lawendy na włosy przyspiesza ich wzrost, nawilża skórę głowy i działa wspomagająco w walce z łupieżem. Dzięki działaniu antyseptycznemu jest często stosowana w terapii trądziku i pielęgnacji cery tłustej. Nie można też pominąć istotnej roli jaką odgrywa lawenda w przemyśle perfumeryjnym.
- Działanie relaksujące i uspokajające - stosowanie lawendy na stres zapewnia odprężenie, wyciszenie, a także poprawia jakość snu.
Należy podkreślić, że kobiety w ciąży oraz karmiące piersią nie powinny stosować lawendy.
Ziołowy pewniak na wyciszenie - lawenda na stres
Znaczna liczba przeprowadzonych badań na temat lawendy i jej właściwości potwierdza jej działanie uspokajające i przeciwlękowe.
W 2010 roku przeprowadzono badanie na pacjentach stomatologicznych, którzy czekali w poczekalni na zaplanowaną wizytę u dentysty. Pacjentów podzielono na 3 grupy wiekowe, a następnie w każdej grupie dokonano podziałów, na pacjentów którzy byli poddani na zapach olejku lawendowego wydobywający się z podgrzewacza do świec, a także na grupę placebo. Pacjenci dokonywali oceny za pomocą kwestionariusza ze skalą lęku, który wypełniali po odczekaniu 15 minut w poczekalni. Zauważono znaczne obniżenie poziomu lęku w grupie, która była poddana działaniu aromatu lawendy.(1)
Mechanizm oddziaływania lawendy na ośrodkowy układ nerwowy w dalszym ciągu nie został poznany i wyjaśniony. Uważa się, że linalol, jeden ze składników lawendy, wpływa na receptory GABA-A (odpowiadają one za kontrolę reakcji impulsów nerwowych), a także zmniejsza uwalnianie acetylocholiny (neuroprzekaźnika) w neuronach.
Przykładem preparatu dedykowanego dla osób borykających się ze stresem i napięciem jest Lawenda i różeniec na stres. To wieloskładnikowy suplement diety, który dzięki łagodnej dawce aż 7 składników aktywnych wspomaga w stresie i rozdrażnieniu, a także pomaga w utrzymaniu prawidłowej sprawności intelektualnej.
W składzie preparatu Lawenda i Różeniec na stres znajduje się:
- ekstrakt z kwiatów lawendy, który działa uspokajająco, pozytywnie pływa na długość i jakość snu;
- ekstrakt z korzenia różeńca górskiego – poprawia koncentrację, zwiększa wydajność organizmu, a także poprawia reakcje organizmu na stres;
- ekstrakt z korzenia ashwaghandy - standaryzowany ekstrakt adaptogenu podnosi sprawność intelektualną, ma właściwości antystresowe;
- ekstrakt z szyszek chmielu – ułatwia zasypianie, zmniejsza napięcie i hamuje nadpobudliwość nerwową;
- ekstrakt z owoców głogu– wpływa na dobre samopoczucie, wspomaga wyciszenie i ułatwia zrelaksowanie się i zaśnięcie;
- ekstrakt z korzenia waleriany– zmniejsza uczucie rozdrażnienia i lęku, nie powodując przy tym efektu otępienia;
- ekstrakt z kwiatów męczennicy– zwiększa odporność organizmu na stres, redukuje napięcie na tle stresogennym i poprawia samopoczucie.
Informacje podane na tej stronie służą wyłącznie celom edukacyjno-informacyjnym i nie powinny być użyte do diagnozowania lub leczenia jakiejkolwiek choroby czy schorzenia. W przypadku konieczności diagnozy lub leczenia należy skonsultować się z lekarzem.
Bibliografia:
- The effects of lavender scent on dental patient anxiety levels: a cluster randomised-controlled trial, Metaxia Kritsidima 1, Tim Newton, Koula Asimakopoulou, Community Dent Oral Epidemiol 2010 Feb;38(1):83-7
- Michalina Adaszyńska-Skwirzyńska, Maria Swarcewicz.Skład chemiczny i aktywność biologiczna lawendy lekarskiej. Wiadomości chemiczne 2014, 68, 11-12.
- Agnieszka Tajer. Rhodiola rosea L. jako przykład rośliny adaptogennej. Annales Academiae Medicae Silesiensis,str.77-82.
- Adaptogenic and Anxiolytic Effects of Ashwagandha Root Extract in Healthy Adults: A Double-blind, Randomized, Placebo-controlled Clinical Study, Jaysing Salve , Sucheta Pate , Khokan Debnath , Deepak Langade, 2019 Dec 25;11(12):e6466. doi: 10.7759/cureus.6466.
- Natalia Dobros, Zioła o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym, Post Fitoter 2017; 18(3): 215-222
Właścicielem, administratorem i wydawcą sklepu internetowego Herbeo.pl jest Herbal Pharmaceuticals Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, Rynek Główny 28, 31-010 Kraków, tel. 12 356 56 44, zarejestrowaną przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000691511, kapitał zakładowy w wysokości: 120 000 zł, NIP: 6762535004.
Korzystanie ze sklepu internetowego jest bezpłatne. Zamieszczone w nim informacje, opisy ofert, zdjęcia, teksty, artykuły oraz wszystkie dane nie mogą być kopiowane (zarówno w całości jak i w części), powielane ani zmieniane bez uprzedniej pisemnej zgody Herbal Pharmaceuticals Sp. z o.o., zgodnie z ustawą z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Nr 24, poz. 83 z późniejszymi zmianami).